Podmurówka, czyli baza dla ogrodzenia

Co to jest podmurówka ogrodzeniowa? Jej główną funkcją jest połączenie konstrukcji płotu z gruntem. Takie rozwiązanie ma szereg zalet, ale wiąże się też z większymi kosztami budowy płotu. Czy podmurówka zawsze jest potrzebna? Kiedy bezwzględnie należy ją stosować? Jakie są rodzaje takich konstrukcji i z których najlepiej korzystać? Co zamiast podmurówki pod ogrodzenie? Co to jest łącznik podmurówki, ceownik do podmurówki oraz jaki inne elementy konstrukcyjne będą potrzebne podczas budowy fundamentu pod ogrodzeniem? Wyjaśniamy.

Płot w różnych odsłonach

Przystępując do budowy ogrodzenia, musimy podjąć szereg istotnych decyzji. Dotyczą one rodzaju materiału, z którego powstanie płot, typu konstrukcji, wymiarów przęseł, systemu mocowania słupków, a także innych rozwiązań technologicznych. Do tego dochodzi wybór typu ogrodzenia frontowego, bram i furtek oraz systemów ich otwierania. To jednak jeszcze nie wszystko. Wybierając ogrodzenie powinniśmy się też zastanowić nad budową podmurówki. Te elementy płotu również dostępne są w wielu różnych odmianach.

Wszechstronne podmurówki ogrodzeniowe

Podmurówkę możemy zbudować w zasadzie z każdym rodzajem płotu. Takie elementy można stawiać pod ogrodzeniami z drewna, metalu, siatki, paneli systemowych oraz tworzyw sztucznych. Najczęściej korzystają z nich inwestorzy prywatni stawiający domy jednorodzinne. Ale w uzasadnionych przypadkach pojawiają się również przy obiektach firmowych - halach, fabrykach i zakładach usługowych, a także w otoczeniu gmachów publicznych - szkół, urzędów i obiektów sportowych. Podmurówki często buduje się również na ogrodzonych osiedlach mieszkaniowych.

Ogrodzenie panelowe bez podmurówki

Czy podmurówka pod ogrodzeniem zawsze jest potrzebna? Niekoniecznie. Przęsła płotu możemy bez obaw instalować bezpośrednio nad gruntem, jeśli tylko słupki ogrodzeniowe mają odpowiednią nośność i są stabilnie osadzone w ziemi. Bez podmurówki można wygodnie stawiać zwłaszcza ogrodzenia panelowe oraz płoty z siatki - w takich przypadkach wystarczy, że stopy fundamentowe pojawią się wyłącznie pod słupkami ogrodzeniowymi. A co zamiast podmurówki pod ogrodzenie? Rozwiązania prezentujemy w dalszej części tekstu.

Kiedy budować ogrodzenie bez podmurówki?

Rezygnacja z podmurówki pozawala zmniejszyć nakłady inwestycyjne na budowę ogrodzenia oraz zaoszczędzić sporo pracy. Warto jednak pamiętać, że brak takich elementów obniża żywotność płotu - znajdujące się bezpośrednio nad ziemią elementy ogrodzeniowe są bardziej podatne na wilgoć, korozję i uszkodzenia. Do tego konstrukcje ogrodzeniowe bez podmurówki prezentują się mniej atrakcyjnie.

Ciężkie ogrodzenia tylko z podmurówką

W jakich sytuacjach budowa podmurówki będzie niezbędna? Gdy ogrodzenia ma bardzo dużą masę - w dłuższym okresie czasu utrzymujące je słupki mogą okazać się za słabe. Takie konstrukcje należy postawić również w przypadku, gdy ogrodzenie budujemy na terenie pochyłym, nierównym i niestabilnym. Świetnie sprawdzą się, gdy ogrodzenie mocowane jest na wzniesieniu - można je stawiać w systemie kaskadowym, eliminując w ten sposób prześwity pod kolejnymi przęsłami.

Co nam daje podmurówka?

Stabilizajca

Podmurówka pod ogrodzeniem pełni kilka istotnych funkcji. Do najważniejszych z nich należy zaliczyć rolę stabilizacyjną. Taka konstrukcja wzmacnia płot - zapobiega jego osiadaniu i zmniejsza ryzyko przechylenia i przewrócenia. Sprawdzi się zwłaszcza w przypadku ciężkich ogrodzeń, np. z przęsłami z kutych lub stalowych prętów o dużej średnicy oraz na terenie niestabilnym, pochyłym i nierównym. Podmurówka skutecznie przeniesie obciążenia na całą powierzchnię gruntu pod ogrodzeniem, odciążając tym samym słupki. Dzięki niej płot będzie bardziej trwały i wytrzymały.

Walory estetyczne

Kolejną istotną funkcją podmurówki jest podniesienie walorów estetycznych ogrodzenia. Taka konstrukcja uzupełnia wizualnie otaczający posesję płot - sprawia, że prezentuje się on bardziej elegancko. Elementy pod ogrodzeniem można wykończyć na wiele sposobów, dopasowując je do stylu zabudowy (w tym elewacji budynku, a także otoczenia w sąsiedztwie).

Komfort i bezpieczeństwo

Podmurówki zwiększają też komfort użytkowników posesji. Takie elementy zapewniają prywatność - zmniejszają prześwity w ogrodzeniu i blokują wgląd na teren działki przez osoby postronne. Pozwalają też skutecznie zwiększyć wysokość płotu. Dzięki nim trudniej będzie sforsować ogrodzenie przez włamywaczy, gdyż skutecznie zapobiegają wykonywaniu podkopów i prześlizgiwaniu się pod ogrodzeniem. Jeśli mowa o mających złe zamiary osobach trzecich, warto wspomnieć, że podmurówka utrudnia demontaż i kradzież elementów ogrodzenia. Warto o tym pamiętać, gdyż stalowe przęsła i inne akcesoria ogrodzeniowe są sporo warte.

Ochrona posesji

Jeszcze inna zaleta podmurówek ogrodzeniowych to zabezpieczenie terenu posesji przed dostępem zwierząt. Taka instalacji zapobiega w dużym stopniu przedostawaniu się gryzoni i innych dzikich stworzeń na teren działki. Dzięki niej szkodniki będą miały utrudniony dostęp do ogrodu. To zabezpieczenie działa też w drugą stronę - jeśli w naszym domu mieszka pies lub kot, podmurówka znacznie utrudni im ucieczkę z terenu posesji. Podmurówka przed ogrodzeniem jest też skuteczną barierą dla dzikiej roślinności, która rozwija się przy granicy działki. Dzięki niej wygodniej będzie nam gospodarować w ogrodzie lub sadzie oraz utrzymać porządek na terenie posesji.

Co zamiast podmurówki pod ogrodzenie?

Warto jednak pamiętać, że ustawienie podmurówki pod ogrodzeniem wiąże się z szeregiem wyzwań. Przede wszystkim taka instalacja znacznie zwiększa koszt budowy płotu i wymaga sporo pracy. Do jej budowy może być konieczne zatrudnienie fachowców, gdyż właściwe postawienie takiej konstrukcji wymaga skomplikowanych prac ziemnych i murarskich. W niektórych przypadkach będziemy musieli wykonać wykopy, szalunki i zbrojenia - dotyczy to zwłaszcza konstrukcji, które mają pełnić funkcje wzmacniającą i stabilizującą, a nie tylko dekoracyjną. W takim przypadku musimy więc uwzględnić wydatki zarówno na materiał, jak i robociznę. Co zamiast podmurówki pod ogrodzenie? Gdy chcemy ograniczyć koszty, możemy po prostu zrezygnować z budowy betonowej konstrukcji pod płotem. Rozwiązaniem pośrednim jest skorzystanie z betonowych prefabrykatów.

Wylewana czy z prefabrykatów?

Konstrukcje mocowane pod ogrodzeniem występują w kilku odmianach. Mogą mieć formę wykonywanej na miejscu wylewki betonowej, a także dostarczanej przez producentów podmurówki prefabrykowanej. Poszczególne rodzaje wymagają innych nakładów pracy i wiąże się z różnymi kosztami.

Podmurówka betonowa

Podmurówki betonowe wylewane

Konstrukcje z lanego betonu sprawdzą się w przypadku ciężkich i masywnych ogrodzeń, np. wykonanych z kutego żelaza, betonu lub grubych stalowych elementów. To nic innego, jak długi pas wąskiego murku, który jest stabilnie osadzony w ziemi i wyraźnie wystaje nad powierzchnię. Stosuje się je często na na podmokłym, grząskim i niestabilnym gruncie. Cechują się niską nasiąkliwością i duża odporność na nacisk. Są najbardziej trwałe ze wszystkich typów podmurówek stosowanych pod ogrodzeniami.

Solidny fundament

Podmurówka betonowa budowana jest na miejscu - powstaje bezpośrednio w gruncie. Wymaga to wykonania dość głębokich i szerokich wykopów, a także zbrojeń. Do tak przygotowanych rowów wylewamy beton. W ten sposób powstaną solidne fundamenty. Im będą grubsze, tym ich wytrzymałość i nośność będzie większa. Buduje się je pod słupkami ogrodzeniowymi oraz przęsłami. Takie elementy, jak łącznik do podmurówki lub inne akcesoria montażowe nie znajdą przy nich zastosowania. Słupki ogrodzeniowe osadza się bezpośrednio w wylanym betonie - takie rozwiązanie zapewnia dużą stabilność całej konstrukcji. Istnieje też możliwość przykręcenia słupków do betonowego postumentu za pomocą metalowych obejm.

Wiele sposobów na wykończenie

Wylewane podmurówki betonowe mogą mieć różną wysokość - stosuje się zarówno niskie, kilkucentymetrowe murki, jak i wyższe ścianki, które wystają kilkadziesiąt centymetrów nad powierzchnię. Można je pozostawić w wersji surowej lub wykończyć na wiele sposobów w celu podniesienia walorów wizualnych ogrodzenia. Jedną z opcji jest malowanie betonu farbą elewacyjną. Istnieje też możliwość otynkowania konstrukcji, pokrycia płytkami klinkierowymi lub nałożenia kamienia elewacyjnego albo innych materiałów wykończeniowych. Dzięki temu bez trudu dopasujemy konstrukcję do stylu architektonicznego posesji.

Fundamenty nie dla każdego

Wady wylewanych podmurówek to przede wszystkim dość wysoki koszt inwestycji oraz spore nakłady pracy. Do ich wykonania możemy potrzebować profesjonalnej ekipy. Warto dodać, że takie konstrukcje powinny powstawać w odpowiednich warunkach pogodowych - roboty nie mogą być wykonywane w zbyt niskich temperaturach oraz podczas opadów atmosferycznych. Przed przystąpieniem do dalszych prac instalacyjnych musimy też poczekać aż beton wyschnie.

Podmurówki z prefabrykatów

Estetyczne i solidne

Podmurówka może też powstać mniejszym nakładem pracy. Na rynku dostępne są bowiem prefabrykowane elementy betonowe. Takie rozwiązanie sprawdzi się w przypadku, gdy podmurówka ma pełnić przede wszystkim rolę dekoracyjną. Idealnie nadaje się także do zabezpieczania posesji przed zwierzętami i rozprzestrzenianiem się dzikiej roślinności. Nie znajdzie natomiast zastosowania podczas wzmacniania konstrukcji ogrodzeniowej.

Łatwa i tania budowa

Prefabrykowana podmurówka ma mnóstwo zalet. Podczas jej instalacji nie musimy wykonywać głębokich wykopów ani szalunków i zbrojeń. Nie potrzebujemy też świeżego betonu ani specjalistycznych narzędzi. Możemy ją stawiać w dowolnych warunkach pogodowych. To bardzo wytrzymałe betonowe elementy, które wytrzymają dekady - są odporne na ekstremalne temperatury, silny wiatr, promieniowanie słoneczne oraz opady deszczu i śniegu. Znakomicie izolują przęsła ogrodzenia od gruntu, zwiększając ich żywotność.

Szeroki wybór prefabrykatów

Gotowa podmurówka oferowana jest w formie odlanych w fabryce, płaskich i długich płyt, zwanych też deskami betonowymi. Takie elementy dostępne są w różnej grubości, długości i wysokości. Występują też w różnych wersjach wykończenia. Do wyboru mamy prefabrykaty gładkie, z betonu płukanego lub z dekoracyjnym wzorem. Te ostatnie mogą być wyposażone np. w strukturę imitującą kamień lub cegły. Dostępne są w różnych kolorach - coraz większym zainteresowaniem cieszą się np. elementy w grafitowej barwie.

Łącznik do podmurówki i inne elementy konstrukcyjne

Oprócz desek betonowych w ofercie producentów są też betonowe łączniki w kształcie litery „H” (inna nazwa to ceownik do podmurówki), w których osadza się słupki ogrodzeniowe. Te elementy służą do wygodnego łączenia poszczególnych elementów konstrukcji. Występują też w wersjach narożnych oraz formie trójników i czwórników.

Zamawiamy podmurówkę

Zakup prefabrykowanych podmurówek jest bardzo prosty. Takie elementy są często oferowane przez producentów ogrodzeń. Składając zamówienie na płot, możemy więc wybrać zaprojektowane do danego modelu prefabrykaty betonowe - zarówno deski, jak i łączniki. Nie musimy się przy tym martwić o dopasowanie ich wymiarów do rozmiarów przęseł i słupków. Kompletne ogrodzenie - przęsła, słupki, wsporniki, elementy montażowe oraz podmurówka - zostanie dostarczone na plac budowy w wersji gotowej do złożenia.

Gdzie kupić?

Prefabrykaty oraz elementy ogrodzeń możemy zakupić w składzie budowlanym, hurtowni lub bezpośrednio u producenta. Składając zamówienie w sklepie, towar będzie dostępny praktycznie od ręki. W hurtowni mamy szerszy wybór akcesoriów ogrodzeniowych, ale na realizację zamówienia musimy zwykle poczekać dłużej. Korzystając z usług producentów, również musimy uzbroić się w cierpliwość. Zaletą takiego rozwiązania jest natomiast możliwość negocjacji cen (zwłaszcza w przypadku dużych zamówień) oraz wprowadzania indywidualnych zmian do projektu ogrodzenia.

Szeroka oferta dostawców

Wieli dostawców ogrodzeń i podmurówek oferuje też usługi dodatkowe. Chodzi o transport konstrukcji na miejsce budowy - bardzo często jego koszt jest wliczony w cenę. W niektórych przypadkach możemy też skorzystać z usługi montażu ogrodzenia wraz z podmurówką przez doświadczoną ekipę dostawcy lub producenta. To sposób na ograniczenie wydatków oraz oszczędność czasu i wysiłku. Do tego zyskujemy gwarancję nie tylko na materiał, ale też wykonanie.

Budowa podmurówki krok po kroku

Jak wykonać podmurówkę pod ogrodzeniem? Zakres prac będzie zależał od typu konstrukcji, na którą się zdecydujemy, a także od rodzaju ogrodzenia.

Plan i zamówienie elementów

Musimy zacząć od dokładnego wyznaczenia linii ogrodzenia oraz sporządzenia graficznego planu inwestycji. Na projekcie należy nanieść dokładne rozmieszczenie słupków i wsporników z uwzględnieniem szerokości przęseł i wymiarów elementów montażowych. Przy sporządzaniu planu weźmy pod uwagę lokalne uwarunkowania prawne. Na podstawie projektu możemy określić liczbę i rodzaj niezbędnych materiałów. Pozwoli nam to na złożenie zamówienia u dostawcy. Pamiętajmy, by tę czynność wykonać kilka tygodni lub miesięcy przed planowaną budową ogrodzenia - producent potrzebuje bowiem czasu realizację i dostawę.

Prace gruntowe

Kolejny etap prac to roboty ziemne - w niektórych przypadkach będziemy do tego potrzebować doświadczonej ekipy z profesjonalnym sprzętem. Należy wyrównać podłoże oraz usunąć z niego przeszkody - gruz, roślinność i śmieci. Po niwelacji warto wykonać zagęszczenie gruntu, dzięki któremu podmurówka i całe ogrodzenie osiągną większą stabilność. Następnie wykonujemy odpowiednie wykopy - w przypadku podmurówki betonowej czeka nas sporo kopania w celu przygotowania szalunków. Gdy zdecydowaliśmy się na podmurówkę prefabrykowaną, musimy wykopać doły do osadzenia słupków, a także wyrównać teren, na którym ustawimy prefabrykowane płyty betonowe.

Jak głęboko kopać?

Głębokość wykopów będzie zależeć od tego, jak zagęszczony jest grunt. W przypadku mało zagęszczonego podłoża głębokość rowów będzie przekraczać 100 centymetrów. Dobrze przygotowany grunt wymaga wykopów na głębokość około 50 cm. Ważne, by fundament znajdował się poniżej głębokości przemarzania gruntu. Wylewana podmurówka powinna być też wyposażona w dylatacje - zapobiegnie to pękaniu murka, będącego konsekwencją osiadania konstrukcji.

Podmurówka bez wykopów

Instalując podmurówkę prefabrykowaną, nie musimy wykonywać wykopów (z wyjątkiem otworów na słupki ogrodzeniowe). Cała operacja ogranicza się do łączenia poszczególnych elementów - betonowych desek z łącznikami osadzonymi wokół słupków. Ich montaż wykonujemy po zaschnięciu zaprawy stabilizującej słupki. W czasie układania podmurówki należy zadbać o odpowiednie wypoziomowanie poszczególnych elementów. W przypadku budowy ogrodzenia w formie schodkowej fragmenty podmurówki można też wkopać w ziemię.

Prace wykończeniowe

W celu dopasowania ogrodzenia do wymiarów działki konieczne może się okazać przycinanie elementów - dotyczy to zarówno przęseł, jak i betonowych prefabrykatów. Po zainstalowaniu podmurówki odczekajmy kilka dni, aż cała konstrukcja nabierze odpowiedniej stabilności. Następnie możemy przystąpić do montażu paneli ogrodzeniowych - to najłatwiejszy etap prac, ograniczający się do przykręcania przęseł do słupków za pomocą specjalnych obejm i śrub.