Bramy i furtki - poradnik dla inwestorów

Podczas budowy ogrodzenia działki musimy uwzględnić instalację bramy oraz furtki. Takie konstrukcje pełnią funkcję komunikacyjną i reprezentacyjną. Odpowiadają też za zabezpieczenie terenu przed dostępem osób nieupoważnionych. Jakie są rodzaje wrót na posesję? Jakie przepisy prawne regulują zasady ich lokalizacji? Na co zwrócić uwagę podczas wyboru bram i furtek oraz planowania tego rodzaju inwestycji? Podpowiadamy też, gdzie można zamówić takie elementy.

Funkcjonalne wrota na posesję

Bramy i furtki ogrodzeniowe są integralną częścią ogrodzenia działki. Stawia się je przy różnego rodzaju obiektach, zarówno domach jednorodzinnych, blokach mieszkaniowych, obiektach użyteczności publicznej, jak i budynkach firmowych. Znajdziemy je również na terenach rekreacyjnych: przy ogrodach, parkach i placach zabaw. Pełnią bardzo ważne role: umożliwiają wjazd lub wejście na teren posesji i chronią ją przed dostępem osób nieuprawnionych. Od ich umiejscowienia i właściwości konstrukcyjnych zależy sprawność komunikacji i przemieszczania się na terenie działki. By dobrze spełniały swoje funkcje, muszą być solidnie wykonane, mieć dopasowane do potrzeb wymiary oraz zapewniać prostą obsługę. Nie bez znaczenia jest również sposób ich montażu.

W linii ogrodzeń frontowych

Kolejna istotna funkcja bram i furtek to rola reprezentacyjna. Takie konstrukcje najczęściej umieszcza się w linii ogrodzeń frontowych, a więc takich, które zlokalizowane są bezpośrednio przy drodze, ulicy lub ogólnodostępnych terenach. Właściciele posesji często dokładają specjalnych starań, by ten fragment płotu prezentował się szczególnie okazale. Ogrodzenia frontowe buduje się zatem zwykle z droższych, solidniejszych i bardziej eleganckich materiałów niż pozostałe fragmenty płotu otaczającego posesję.

Wizytówka posesji

Zadanie bram i furtek jest w takim ujęciu szczególne. Powinny być estetyczne i dopasowane pod względem stylistycznym do pozostałych elementów ogrodzenia frontowego. Tylko wówczas wywrą odpowiednie wrażenie na odwiedzających daną posiadłość gościach oraz mijających ją przechodniach. Nie zapominajmy, by formę, kształt i kolorystykę takich konstrukcji dopasować również do architektury zabudowań wewnątrz działki. Spójna koncepcja stylistyczna całego terenu posesji sprawi, że nawet słabszej jakości bramy i furtki będą prezentować się dostojnie i elegancko.

Lokalizacja bramy i furtki

Planując instalację bram i furtek w linii ogrodzenia frontowego, należy pamiętać o istotnych kwestiach związanych z ich lokalizacją. Przede wszystkim należy dopasować ich położenie do faktycznego umiejscowienia zjazdów na teren posesji z drogi oraz zejść z chodnika. Te zagadnienia należy przewidzieć już na etapie wstępnego projektu architektonicznego inwestycji.

Uwaga na przepisy

Warto zapoznać się przy tym z obowiązującymi przepisami.  Mówią one wprost, że bramy i furtki muszą znajdować się na terenie działki - nie mogą zostać postawione przed granicą posiadłości. Dotyczy to także mechanizmów odpowiadających za otwieranie i zamykanie bram. Zarówno brama, jak i furtka muszą otwierać się do wewnątrz posesji, chyba że są odpowiednio cofnięte do wnętrza działki - w takim przypadku skrzydła bram i furtek po otwarciu nie powinny wystawać poza jej obręb.

Bramy wjazdowe i furtki ogrodzeniowe - jaka szerokość?

Przepisy określają także minimalną szerokość skrzydeł: w przypadku bramy wjazdowej z zabudową jednorodzinną nie może być ona mniejsza niż 2,4 metra. Furtka powinna mieć szerokość co najmniej 0,9 metra. Furtki ogrodzeniowe przy budynkach wielorodzinnych oraz obiektach użyteczności publicznej nie powinny utrudniać dostępu osobom niepełnosprawnym, które poruszają się na wózkach inwalidzkich.

Zagospodarowanie przestrzeni

Drugą ważną sprawą podczas lokalizowania wjazdów i wejść na posesję jest odpowiednie zaprojektowanie wnętrza działki. Pamiętajmy, że furtka i skrzydła bram uchylnych otwierają się do środka - należy więc wygospodarować odpowiednią ilość miejsca na terenie działki, by mogły się swobodnie rozwierać (optymalny kąt to 90-100 stopni). Uwzględnijmy przy tym również ukształtowanie terenu - ewentualne wzniesienia i nierówności, które mogłyby stanąć na drodze wrót od bramy i furtki należy zniwelować. Przeszkodami dla wygodnej obsługi takich konstrukcji mogą być również roślinność oraz źle ulokowane elementy wyposażenia (np. śmietniki) oraz małej architektury (np. oświetlenie, ławeczki itp.).

Miejsce na bramy przesuwne

Te same uwarunkowania będą też decydować o sprawnej obsłudze bram przesuwnych - takie konstrukcje nie potrzebują dużej przestrzeni we wnętrzu działki, gdyż otwierają się wzdłuż wewnętrznej części ogrodzenia. Pamiętajmy jednak, że musi być ono odpowiednio długie, by zmieściło się przy nim całe skrzydło bramne (z przeciwwagą). W miejscu, gdzie stanie taka konstrukcja, należy wyrównać teren i usunąć wszelkie przeszkody (m.in. roślinność). Nie zapomnijmy też o zarezerwowaniu miejsca na mechanizm do automatycznej obsługi bramy.

Podjazdy, ścieżki, dojazdy do garażu

Przy projektowaniu wnętrza posesji uwzględnijmy także kwestie związane z lokalizacji podjazdów i ścieżek prowadzących do budynku. Pamiętajmy, że otwarte skrzydła bram i furtek nie powinny blokować przejścia i dojazdów do wejścia do domu oraz placu, na którym parkujemy auto. Cały ten  obszar powinien być funkcjonalny niezależnie od pory dnia oraz warunków atmosferycznych. Pamiętajmy zatem o odpowiednim oświetleniu, sprawnym odprowadzaniu wody oraz zapewnieniu sobie możliwości wygodnego odśnieżania. Przy projektowaniu umiejscowienia roślinności - krzewów, drzew i żywopłotów - weźmy pod uwagę, że z czasem będą sie one rozrastać i zabierać coraz więcej miejsca.

Stylistyka bram i furtek

Materiałów i typów konstrukcji, z których mogą być wykonane wrota zapewniające dostęp do posesji, jest niemal tak wiele, jak dużo istnieje typów ogrodzeń. Mamy zatem do dyspozycji konstrukcje z drewna, żeliwa, stali, siatki, tworzyw sztucznych, a także różne kombinacje tych materiałów.

Z prześwitem lub bez

Bramy i furtki mogą mieć ażurową strukturę - w takim przypadku zapewniają nieskrępowany widok na teren posesji. Nie zapewniają prywatności, ale sprawiają, że działka jest lepiej doświetlona. Inne konstrukcje mają formę zabudowaną - chronią wnętrze działki przed wścibskim wzrokiem osób postronnych. Oczywiście możemy się też zdecydować na rozwiązanie pośrednie. W efekcie mamy do dyspozycji konstrukcje siatkowe, bramy panelowe oraz modele palisadowe. W ofercie są też specjalne bramy garażowe - zapewniają one dostęp do garażu bezpośrednio z ulicy.

Nowoczesne i klasyczne

Decydując o formie skrzydeł bramnych, możemy wybrać minimalistyczne i proste konstrukcje, pasujące do zabudowań w stylu nowoczesnym (np. brama panelowa), a także bogato zdobione wrota do posesji i rezydencji w stylu klasycznym. Te ostatnie wyposażone są często w ostre zakończenia w górnej części, które zwiększają bezpieczeństwo - uniemożliwiają łatwe pokonanie zamkniętego ogrodzenia.

Bramy i furtki metalowe

Niezależnie od materiału, z którego wykonane jest wypełnienie bramy lub furtki, takie konstrukcje łączy obecnie jedno - niemal wszystkie oparte są na solidnym metalowym stelażu. To niezbędne, by uchylne lub przesuwne skrzydła bram nie załamały się pod własnym ciężarem. Większość bram i furtek wykonana jest na bazie pustych w środku profili metalowych, do których mocuje się pionowe lub poziome listwy, pręty lub panele nadające im odpowiednią formę. Taki stelaż powinien być lekki, odporny na niekorzystne działanie czynników atmosferycznych takich jak opady deszczu i śniegu, silny wiatr oraz ekstremalne temperatury, a także wytrzymały na uderzenia, obciążenia i uszkodzenia mechaniczne.

Słupki i akcesoria dodatkowe

Wytrzymały stelaż i estetyczne wykończenie to jeszcze nie wszystko. Bramy i furtki powinny być osadzone na solidnych słupkach (murowanych, bądź stalowych). Do tego należy je wyposażyć w niezawodne zawiasy oraz mechanizmy umożliwiające swobodne otwieranie. Kolejna kwestią, o której należy pamiętać, są zamki, klamki i akcesoria umożliwiające sprawne blokowanie i zamykanie wrót - to od tych elementów w dużej mierze zależy bezpieczeństwo ogrodzonego terenu.

Rodzaje wrót na posesję

Typ wspomnianych wyżej elementów, które należy zastosować w konstrukcjach bram i furtek, będzie w dużej mierze zależał od rodzaju konstrukcji, na którą się zdecydujemy. W przypadku furtek sprawa jest prosta - mamy tutaj do dyspozycji w zasadzie wyłącznie modele uchylne jednoskrzydłowe. Do wyboru pozostaje nam jedynie szerokość oraz wysokość konstrukcji. Jeśli chodzi o bramy ogrodzeniowe, wybór jest większy. Takie konstrukcje dzielą się na modele rozwieralne oraz przesuwne. Coraz większy udział w rynku zyskują też bramy harmonijkowe oraz składane.

Brama wjazdowa uchylna

Bramy rozwieralne - zwane inaczej skrzydłowymi -  mogą się składać z jednego lub dwóch skrzydeł, które otwierają się boki. Wymagają wygospodarowania znacznej ilości miejsca na podjeździe. Sprawdzą się, gdy działka, na której stawiamy ogrodzenie, jest głęboka, ale wąska. Jednoskrzydłowe konstrukcje znajdą zastosowanie na posesjach, z których wjazd ulokowany jest w narożniku - brak drugiego skrzydła pozwala wygodniej gospodarować przestrzenią wewnątrz posesji. Należy jednak pamiętać, że bramy jednoskrzydłowe są ciężkie, dlatego przy ich instalacji należy stosować solidniejszej konstrukcje oraz bardzo wytrzymałe słupki i zawiasy. Mogą sprawiać problemy przy otwieraniu. To główny powód, dla którego konstrukcje dwuskrzydłowe cieszą się większą popularnością wśród inwestorów.

Wrota przesuwne

Bramy przesuwne składają się z jednego skrzydła, które przemieszcza się wzdłuż ogrodzenia. Jak wspomnieliśmy wyżej, do ich instalacji potrzebny jest dość długi odcinek ogrodzenia, który umożliwi ustawienie wzdłuż niego całej konstrukcji. Zaletą takich bram jest fakt, że nie zajmują miejsca na podjeździe - sprawdzą się zatem w przypadku płytkich działek, w których zabudowania znajdują się blisko ogrodzenia. Można je też wygodnie stosować na terenie posesji, w których występuje pochyłość terenu

Bramy szynowe

Wrota przesuwne występują w dwóch wersjach: samonośnej oraz szynowej. Modele szynowe są zwykle tańsze niż samonośne. Skrzydło przesuwa się w takim przypadku na rolkach w szynie umocowanej w nawierzchni. Do prawidłowego działania takiej bramy konieczne jest regularne usuwanie piasku, kamieni, liści i innych zanieczyszczeń gromadzących się w prowadnicy, gdyż mogą one spowodować unieruchomienie bramy.

Bramy samonośne

Wygodniejsze w eksploatacji są przesuwne bramy samonośne. W takich konstrukcjach skrzydło nie ma kontaktu z nawierzchnią - zawieszone jest na specjalnym stelażu umiejscowionym za ogrodzeniem, którego najważniejszym elementem jest słup prowadzący. Integralną częścią takich skrzydeł bramnych jest przeciwwaga, która zabezpiecza konstrukcję przed przeważenie. Ten element zwiększa dodatkowo długość skrzydła o około 1/4. Powoduje też, że brama samonośna waży więcej od konstrukcji szynowych i może być trudniejsza w obsłudze.

Konstrukcje łamane

Bramy składane - łamane i harmonijkowe - to innowacyjne konstrukcje. Sprawdzają się na niewielkich oraz stromych posesjach, na których brakuje miejsca do instalacji wrót rozwieranych oraz przesuwnych. Taki system pozwala np. na zamocowanie 4-metrowej bramy dwuskrzydłowej w miejscu, gdzie mamy tylko 1 metr przestrzeni na jedno skrzydło. Świetnie sprawdzi się w sytuacjach, gdy dom stoi blisko linii ogrodzenia.

Napęd do bramy

Zarówno bramy rozwieralne, jak i przesuwne i łamane warto wyposażyć w system automatycznego otwierania i zamykania. To rozwiązanie pozwala na wygodną obsługę konstrukcji bez użycia siły i konieczności wychodzenia z auta, by otworzyć bramę. Napęd do bramy przesuwnej oraz uchylnej wyposażony jest w elektryczny silnik, system bezprzewodowego sterowania radiowego (z zakodowanym pilotem), a także mechanizmy przenoszące siłę ciągu i poruszające skrzydło (np. pasek zębaty). Do tego dochodzą akcesoria dodatkowe: fotokomórki, oświetlenie ostrzegawcze oraz systemy bezpieczeństwa, dzięki którym możliwe jest np. awaryjne otwieranie wrót w razie usterki oraz zabezpieczenie przed zamknięciem bramy, jeśli na jej drodze znajduje się przeszkoda. Nowoczesne mechanizmy tego typu są często sprzężone z innowacyjnymi systemami tzw. inteligentnych domów. Możemy też sterować ich pracą za pomocą smartfona.

Gdzie kupić?

Bramy i furtki mogą zostać wykonane na indywidualne zamówienie, ale takie konstrukcje oferowane są również przed producentów ogrodzeń. Bez trudu dobierzemy je do konkretnego rodzaju płotu, który instalujemy na terenie posesji. Do wyboru mamy różne materiały, wzory, wymiary oraz kolory. Wśród nich są wrota do popularnych ogrodzeń panelowych ze stalowej siatki, konstrukcje do palisadowych płotów z metalowych profili, a także modele do ogrodzeń zdobionych i nowoczesnych konstrukcji z wypełnieniem z tworzywa sztucznego. Decydując się na zestaw, unikamy skomplikowanych prac projektowych i mamy możliwość uzyskania bardziej atrakcyjnych cen na cały komplet ogrodzenia.

Ze sklepu, hurtowni lub od producenta

Wrota na posesję możemy zakupić w sklepie lub składzie budowlanym - takie firmy często mają towar dostępny od ręki (np. Castorama). Bramy i furtki znajdziemy tez ofercie wyspecjalizowanych w handlu ogrodzeniami hurtowniach. Oferują dużo szerszy wybór niż sklepy, a w asortymencie mają rozwiązania od wielu producentów. Jeśli chcemy uzyskać niższą cenę oraz liczymy na możliwość wprowadzenia indywidualnych zmian w projekcie bramy lub furtki, skorzystajmy bezpośrednio z usług firm zajmujących się produkcją ogrodzeń oraz furtek i bram. W takim przypadku na realizację zamówienia będziemy musieli poczekać dłużej.

Transport i montaż jako usługa dodatkowa

Oferta firm handlowych i producentów jest bardzo szeroka. Dotyczy nie tylko sprzedaży ogrodzeń z furtkami i bramami, ale również transportu materiału na miejsce budowy. W niektórych przypadkach możemy też skorzystać z usługi montażu elementów przez dostawcę. Warto korzystać z tej opcji, ponieważ otrzymujemy wówczas gwarancję zarówno na materiał, jak i wykonanie. W ten sposób zyskujemy pewność, że wrota na posesję będą służyć bezawaryjnie przez dugi czas, a ewentualne awarie zostaną zlikwidowane bez kosztów po stronie inwestora. To świetny sposób na oszczędności.

Systemy automatyki w ofercie dostawców

Dodajmy, że producenci bram i furtek często oferują też dopasowane do nich systemy umożliwiające automatyczne otwieranie wrót. Warto pamiętać, że takie mechanizmy muszą zostać odpowiednio dobrane do masy, rozmiarów, intensywności pracy oraz typu bramy. Do tego dochodzi konieczność wyposażenia zestawu w odpowiednie okablowanie bramy i furtki oraz dopasowane do nich podzespoły sterujące. Należy je też zaprogramować i wyregulować - w przeciwnym razie nie będą działać sprawnie. Parametrów, które należy uwzględnić przy mocowaniu automatyki jest sporo - najlepiej więc powierzyć taką usługę fachowcom. Wielu z nich współpracuje z producentami ogrodzeń. Gdy instalacja automatycznego mechanizmu otwierania bramy przekracza nasze możliwości finansowe, możemy przesunąć ją na późniejszy termin.